Problemen in gemeenten bij huisvesten arbeidsmigranten

Op 20 januari 2023 bezocht de fractie van de PvdA Barendrecht de lezing van Tweede Kamerlid Kati Piri en Europarlementariër Agnes Jongerius over problemen die gemeentes tegenkomen bij het huisvesten van arbeidsmigranten. Kati Piri is sinds 31 maart 2021 een onderdeel van de Tweede Kamer en was hiervoor werkzaam als Europarlementariër. Kati maakt zich al jaren hard voor verschillende thema’s, waaronder ook arbeidsmigratie. Agnes Jongerius zit sinds 2014 in het Europees parlement en strijdt ook al jaren voor betere leefomstandigheden van arbeidsmigranten.

Tijdens de lezingen bespraken Kati en Agnes de Nationale en Europese voortgangen die spelen op het gebied van arbeidsmigratie. Verder werden er door verschillende partijen visies en ideeën gedeeld, maar de nadruk lag vooral op de problematiek en ervaringen van de aanwezigen. Tijdens de lezing kwam goed de schaduwzijde van arbeidsmigratie naar voren. Vaak worden de arbeidsmigranten verhuurd door malafide uitzendbureaus en komen deze migranten in een kwetsbare positie terecht. Dit maakt de kans op uitbuiting groot. Het grootste gedeelte arbeidsmigranten doen laag- of ongeschoold werk. Hiervoor krijgen zij het minimumloon waar vaak nog 25% vanaf gaat voor huisvesting. Dit is mogelijk, omdat de werkgever tevens vaak ook de huurbaas is. De arbeidsmigranten worden dan in slecht onderhouden woningen gezet, die al vol zitten met andere arbeidsmigranten. Dit zorgt voor een onfatsoenlijke situatie en een ongezonde afhankelijk van de werkgever. Verder komen ze in kwetsbare posities doordat ze werken met flexcontracten. Dit terwijl de meeste sectoren waar de migranten werken structureel werk aanbieden. Hiernaast speelt de band van de arbeidsmigranten met hun land van herkomst en het slecht beheersen van de Nederlandse taal ook een rol.

Uit een rapport van adviesbureau Companen blijkt dat huisvesting in de gemeente Barendrecht voor arbeidsmigranten nog niet blijkt te knellen, maar dat het wel van belang is om deze huisvesting te blijven realiseren. Wanneer dit niet gebeurt, kan dit leiden tot verschillende sociaal-maatschappelijke en economische gevolgen. Voorbeelden hiervan zijn een versnelde ontgroening/vergrijzing, een slechtere concurrentiepositie voor bedrijven en woningen met verslechterde leefomstandigheden voor arbeidsmigranten. In 2018 telde de gemeentes Albrandswaard, Barendrecht en Ridderkerk nog samen 3.600 arbeidsmigranten. Echter het aantal stijgt jaarlijks met 14%. Opmerkelijk staan van de 3.600 migranten maar 1.000 ingeschreven in deze gemeentes.

Naar aanleiding van de lezing van Kati en Agnes en het rapport van Companen zal de PvdA Barendrecht vragen stelen aan de wethouder over dit onderwerp. Naast het rapport is er in de gemeente Barendrecht weinig aandacht geweest voor het onderwerp arbeidsmigratie. De PvdA ziet mogelijke problematiek de kant van Barendrecht opkomen door de aantrekkende werking van de Dutch Fresh Port (Barendrecht Oost, Verenambacht en de Nieuw Reijerwaard) op arbeidsmigranten. Een groot gedeelte van de arbeidsmigranten zijn werkzaam binnen de AVF-sector en zullen dus hier zich vestigen. De gemeente moet voorbereid zijn, wanneer deze mensen huisvesting nodig hebben met de daarbij horende fatsoenlijke leefomstandigheden.