Raadsvergadering 1 juli 2025

De gemeenteraad van Barendrecht heeft op 1 juli vergaderd over uiteenlopende onderwerpen, van jeugdzorg en erfgoedbeleid tot opvang van asielzoekers en afvalinzameling. Hieronder leest u per dossier wat er is besproken, hoe de PvdA zich heeft opgesteld en wat het besluit is geworden.

a) Verwerving en beheer speciale voertuigen
Het voorstel gaat over de aanschaf en het beheer van grote specialistische voertuigen die noodzakelijk zijn voor het uitvoeren van werkzaamheden in de openbare ruimte, zoals gladheidsbestrijding. De gemeente is verplicht een Europese aanbesteding te volgen voor opdrachten van deze omvang. Uit marktonderzoek blijkt dat vrijwel geen marktpartijen geïnteresseerd zijn om deze specialistische voertuigen via leasevormen aan te bieden. Waar andere gemeenten soms een eigen leasemaatschappij hebben, zoals Rotterdam, ontbreekt in Barendrecht die mogelijkheid. Hierdoor resteert feitelijk alleen aanschaf als oplossing om de continuïteit van de dienstverlening veilig te stellen.

Omdat de oude leaseovereenkomst is afgelopen, moet nu tijdig besloten worden om de benodigde voertuigen aan te schaffen. Het voorstel voorziet daarom in investeringsbudgetten voor de jaren 2026 tot en met 2029 en in dekking voor de bijkomende kosten van onderhoud, verzekering, belasting en kapitaallasten. Er is bewust gekozen voor een systematiek waarbij de onderhoudskosten gemiddeld per jaar worden geraamd, omdat er geen reserve wordt gevormd: in de eerste jaren zijn die kosten lager, later hoger.

De fractie van de PvdA heeft hierover diverse vragen gesteld. Wij vroegen onder meer waarom alternatieven, zoals overname tegen restwaarde of verschillende leaseconstructies, niet verder zijn onderzocht. Het college heeft toegelicht dat overname tegen restwaarde financieel risicovol is, omdat veel voertuigen aan het einde van hun technische levensduur zijn en door inwerking van strooizout hoge onderhoudskosten te verwachten zijn. Verder is onderzocht of andere leaseopties mogelijk waren, bijvoorbeeld via financial lease of bankconstructies. Daarbij is duidelijk geworden dat alleen full operational lease juridisch passend is binnen de aanbestedingsregels. Andere vormen verschuiven het risico naar de gemeente, wat niet is toegestaan. Ook biedt financial lease geen financieel voordeel, omdat de gemeente zelf goedkoper kan lenen dan commerciële partijen.

Daarnaast is gevraagd of het onderhoud in eigen beheer kon worden uitgevoerd. Het antwoord daarop is dat dit niet onderzocht is, omdat de gemeente niet beschikt over een eigen garage, materieel of personeel om dit op een doelmatige manier te doen.

Tijdens de besluitvorming vandaag ligt er een amendement van EVB dat wij steunen. Dit amendement corrigeert een onjuistheid in de genoemde bedragen in beslispunt 2, zodat deze weer kloppen met het financieel overzicht. Het gaat hier nadrukkelijk om een technische wijziging, die geen inhoudelijke gevolgen heeft voor het voorstel.

Op basis van de antwoorden op onze vragen en de gegeven onderbouwing kan de fractie van de PvdA de lijn van het college onderschrijven. De argumenten dat lease in deze situatie geen haalbare optie is, dat aanschaf noodzakelijk is om de uitvoering van de gemeentelijke taken veilig te stellen en dat de financiële risico’s zijn afgewogen, vinden wij overtuigend. Wij stemmen daarom in met het voorstel, inclusief het amendement van EVB.

b) Verlenging tijdelijke huisvesting acute noodopvang asielzoekers Zuider Carnisseweg 110a (24 maanden)

Het voorstel gaat over de verlenging van de tijdelijke opvang van asielzoekers op de locatie Zuider Carnisseweg. Deze opvanglocatie is in 2023 geopend vanwege de landelijke opvangcrisis. De huidige vergunning loopt af, terwijl er nog altijd grote druk is op de opvangcapaciteit in Nederland. Het college stelt daarom voor om de tijdelijke huisvesting met 24 maanden te verlengen, tot uiterlijk 31 juli 2027. De locatie biedt onderdak aan maximaal 200 asielzoekers. Er worden aanvullende maatregelen genomen voor leefbaarheid, veiligheid en communicatie met de buurt.

Het voorstel is vooral bedoeld om de opvang continuïteit te geven, zodat bewoners niet halsoverkop hoeven te verhuizen naar andere noodopvangplekken elders in het land.

Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) heeft daarnaast een formeel verzoek ingediend om het aantal opvangplekken op deze locatie tijdelijk uit te breiden naar maximaal 150. Volgens het COA is die uitbreiding noodzakelijk om in de periode tot de opening van de nieuwe opvanglocatie aan het Zuidelijk Randpark voldoende opvangcapaciteit in stand te houden. De bedoeling is dat de opvang aan de Zuider Carnisseweg sluit zodra de duurzame locatie gereed is.

Om aan dit verzoek van het COA tegemoet te komen, is een amendement ingediend door de fracties van de PvdA, GroenLinks, CDA en VVD. Dit amendement regelt dat de raad besluit om wel uitvoering te geven aan de gevraagde uitbreiding naar 150 opvangplekken. Het COA heeft aangegeven dat hierdoor voorzieningen op de locatie zelf gerealiseerd kunnen worden, zoals medische hulp, Nederlandse les, activiteiten en begeleiding. Daarmee hoeven bewoners minder afhankelijk te zijn van andere opvanglocaties in de regio.

Het biedt een tijdelijke maar noodzakelijke oplossing in een situatie waarin opvangplekken in heel Nederland schaars zijn en gemeenten gevraagd wordt hun verantwoordelijkheid te nemen. Door uitbreiding mogelijk te maken, ontstaat rust en voorspelbaarheid voor bewoners en betrokken organisaties. Bovendien wordt voorkomen dat Barendrecht op een later moment alsnog verplicht kan worden om opvang onder minder gunstige voorwaarden op te schalen. De uitbreiding draagt er ook aan bij dat op de locatie een volwaardiger voorziening ontstaat, waarmee bewoners beter begeleid kunnen worden en de kans op overlast afneemt.

Tegenover dit amendement staat een voorstel van de heer Schuurman om de duur van de verlenging te beperken tot maximaal 12 maanden. De PvdA is hier geen voorstander van. Een kortere verlenging creëert nieuwe onzekerheid en maakt het moeilijk om afspraken te maken over exploitatie en begeleiding. Zeker in de huidige landelijke opvangcrisis is een stabiel perspectief belangrijk, zowel voor de bewoners als voor de buurt.

Voor de PvdA is het uitgangspunt duidelijk: wie de opvangnood erkent, moet ook bereid zijn om oplossingen mogelijk te maken. Daarom steunen wij het amendement om de uitbreiding tijdelijk toe te staan, en stemmen wij niet in met voorstellen die de opvang opnieuw kortcyclisch en onzeker maken.

c) Actieplan Jeugd en Gezin 2025–2026

Het voorstel gaat over het vaststellen van het Actieplan Jeugd en Gezin 2025–2026. Met dit plan wil de gemeente Barendrecht de jeugdzorg versterken en beter beheersbaar maken.

Het actieplan bevat zes actielijnen, waaronder het verbeteren van de samenwerking met scholen, het versterken van het wijkteam, meer aandacht voor preventie en het werken met actuele data om inzicht te krijgen in kosten en effecten. Het plan vertaalt landelijke hervormingsprogramma’s naar een lokale aanpak en biedt zo een koers om de jeugdzorg duurzaam toegankelijk en kwalitatief goed te houden.

Om de uitvoering mogelijk te maken, vraagt het college een incidenteel budget van € 100.000 per jaar in 2025 en 2026. Dit geld is vooral bedoeld om tijdelijk extra ambtelijke capaciteit aan te trekken, zodat onderdelen van het plan daadwerkelijk gerealiseerd kunnen worden zonder dat bestaande teams overbelast raken.

Tijdens de behandeling in de commissie Samenleving was dit voor de fractie van de PvdA een hamerstuk. De fractie heeft toen duidelijk uitgesproken dat investeren in een stevige, toekomstgerichte jeugdzorg geen luxe is maar een noodzakelijke basisvoorziening voor gezinnen in Barendrecht.

De VVD heeft een amendement ingediend waarin wordt voorgesteld om het volledige incidentele projectbudget uit het voorstel te schrappen. Het amendement stelt dat het beschikbare geld (ongeveer € 194.000 uit niet-benutte DUVO-middelen) al is toegevoegd aan de algemene reserve. Volgens de VVD is het financieel niet verantwoord om nu opnieuw budget beschikbaar te stellen en zou het actieplan ook in een lager tempo kunnen worden uitgevoerd.

De PvdA vindt het schrappen van het budget een onaanvaardbaar risico, om meerdere redenen:

Het actieplan is geen vrijblijvende extra investering, maar een noodzakelijke stap om de jeugdzorg goed te organiseren, te professionaliseren en beter betaalbaar te maken. Juist door tijdelijk extra capaciteit vrij te maken, kunnen onderdelen zoals preventie, samenwerking met huisartsen en het versterken van het wijkteam tijdig starten. Wanneer je dit vertraagt of in stukken knipt, ontstaan opnieuw oplopende wachtlijsten en blijft de druk op het wijkteam onverminderd hoog.

De middelen zijn beschikbaar gekomen uit niet-benutte gelden voor maatschappelijke opvang en jeugdzorg en zijn daarmee inhoudelijk passend. Het is goed uitlegbaar dat deze middelen alsnog worden ingezet om kwetsbare kinderen en gezinnen beter te ondersteunen.

Het doorschuiven van uitvoering in de tijd lost geen enkel inhoudelijk probleem op, maar zorgt alleen dat bestaande knelpunten blijven bestaan en later waarschijnlijk tegen hogere kosten moeten worden opgelost.

Het schrappen van het budget betekent concreet dat de gemeente minder kan investeren in preventie en normalisering. Daarmee groeit het risico dat juist duurdere vormen van jeugdzorg nodig blijven. Kostenbesparing op korte termijn leidt zo tot hogere lasten op langere termijn.

Voor de PvdA is het uitgangspunt dat kinderen en gezinnen recht hebben op tijdige en goede ondersteuning. Juist nu het stelsel landelijk en regionaal onder druk staat, is het belangrijk dat Barendrecht verantwoordelijkheid neemt en voortvarend werkt aan een toekomstbestendige jeugdzorg.

d) Inzet schoolcontactpersonen voortgezet onderwijs

Het voorstel gaat over het beschikbaar stellen van een budget voor de voortzetting van de inzet van schoolcontactpersonen in het voortgezet onderwijs in Barendrecht.

Schoolcontactpersonen zijn medewerkers uit het wijkteam die wekelijks op scholen aanwezig zijn en een brugfunctie vervullen tussen onderwijs en jeugdhulp. Zij signaleren problemen vroegtijdig, voeren gesprekken met jongeren en ouders en helpen om passende ondersteuning te organiseren voordat problemen verergeren. Deze inzet voorkomt dat leerlingen sneller terechtkomen in zwaardere vormen van jeugdzorg.

Tijdens de coronaperiode is de inzet in het voortgezet onderwijs fors uitgebreid met extra uren. Deze uitbreiding werd gefinancierd uit middelen van het Nationaal Programma Onderwijs. Die tijdelijke financiering stopt echter per 31 juli 2025, terwijl de behoefte aan extra inzet volgens scholen, wijkteams en gemeente onverminderd groot is.

Het college stelt daarom voor om in 2026 €110.000 beschikbaar te stellen, zodat de uitbreiding niet hoeft te worden teruggedraaid. Daarmee kan de effectieve samenwerking tussen scholen en jeugdhulp behouden blijven en kan worden voorkomen dat jongeren tussen wal en schip vallen.

Voor de fractie van de PvdA was dit voorstel tijdens de behandeling in de commissie Samenleving al een hamerstuk. De fractie vindt het belangrijk dat jongeren de ondersteuning krijgen die zij nodig hebben, juist op school, waar problemen vaak als eerste zichtbaar worden. Daarom behoeft dit voorstel vandaag geen nadere beraadslaging.

e) Afwijzing verzoek tot opheffing geheimhouding van de VSO tussen ProRail en de gemeente

Het voorstel gaat over een verzoek om de geheimhouding op te heffen van verschillende juridische en financiële documenten tussen ProRail en de gemeente Barendrecht. Het gaat om de zogenoemde vaststellingsovereenkomst (VSO) inclusief bijlagen, het dekkingsvoorstel voor de aankoop van de Dwarsligger en de akte die is opgesteld na een tussenvonnis van de rechtbank Rotterdam.

De stukken maken deel uit van een complex juridisch traject over gronden en financiële afwikkeling in het gebied BT-Oost (bedrijvenlocatie). De raad heeft eerder besloten dat deze documenten vertrouwelijk zijn vanwege zwaarwegende belangen, waaronder het financiële en juridische onderhandelingspositie van de gemeente en de bescherming van bedrijfsgevoelige informatie van ProRail.

Het college stelt nu voor om het verzoek tot opheffing van de geheimhouding af te wijzen. Daarnaast stelt het college voor de griffier te mandateren om toekomstige verzoeken om openbaarmaking van dezelfde documenten tot het afronden van de grondexploitatie BT-Oost eveneens af te wijzen.

Tijdens de commissiebehandeling heeft de PvdA een fractievoorbehoud gemaakt om de schriftelijke reactie van de wethouder over de precieze reikwijdte van de geheimhouding af te wachten.

Voor de fractie van de PvdA is het belangrijk dat de gemeente zorgvuldig omgaat met vertrouwelijke informatie. Zolang de grondexploitatie niet is afgerond en juridische procedures lopen, is het opheffen van de geheimhouding niet verantwoord. Daarom steunen wij het voorstel om het verzoek af te wijzen en de continuïteit van de geheimhouding te waarborgen.

f) Beleidsnota Afvalinzameling 2025–2028

Dit voorstel gaat over het vaststellen van het nieuwe afvalbeleid voor de periode 2025 tot en met 2028. De gemeente Barendrecht heeft wettelijk de taak om huishoudelijk afval in te zamelen en legt in deze beleidsnota vast hoe zij dat de komende jaren wil uitvoeren, met aandacht voor duurzaamheid, kostenbeheersing en gebruiksvriendelijkheid.

In het nieuwe beleid is nadrukkelijk gekozen om geen betaaltarief (diftar) in te voeren voor restafval. In plaats daarvan wil de gemeente het voor inwoners gemakkelijker maken om afval gescheiden aan te bieden. Dat gebeurt onder meer door het plaatsen van betere verzamelcontainers, het beschikbaar stellen van gratis minicontainers en het uitdelen van GFT-bakjes en zakjes. Daarnaast wordt een doorlopende communicatiecampagne opgezet om inwoners te helpen hun afval beter te scheiden en de hoeveelheid restafval te verminderen.

Het uiteindelijke doel is om het restafval per inwoner terug te brengen naar 100 kilogram in 2027 en in 2030 een recyclingpercentage van 60% te behalen. De verwachting is dat hierdoor de hoeveelheid restafval daalt en de verbrandingskosten afnemen. Tegelijkertijd nemen de uitgaven toe voor voorlichting, communicatie en de aanschaf van inzamelmiddelen. Dit leidt in 2026 naar verwachting tot een lichte verhoging van de afvalstoffenheffing, terwijl vanaf 2027 juist een besparing wordt voorzien.

Hoewel wij het doel van minder restafval en meer recycling onderschrijven, kunnen wij niet instemmen met deze Beleidsnota Afvalinzameling.

In de eerste plaats ontbreekt in deze nota een echte prikkel om afval daadwerkelijk te verminderen. Andere gemeenten kiezen wél voor een systeem waarin inwoners betalen per kilo restafval. Dat is bewezen effectief en zorgt voor een eerlijkere verdeling van kosten. Hier kiest het college ervoor die stap niet te zetten, terwijl dat misschien juist had geholpen om sneller resultaten te boeken.

Ook vinden wij dat de ambities in deze nota te voorzichtig zijn. Er wordt vooral ingezet op het uitbreiden van bestaande maatregelen en bewustwording. Maar als we serieus werk willen maken van afvalreductie en circulaire doelen, hoort daar een meer aansprekende en innovatieve aanpak bij. Bijvoorbeeld het combineren van nascheiding met slimme beloningssystemen of nieuwe technologie.

Tot slot zijn wij niet overtuigd dat de doelstellingen realistisch haalbaar zijn op basis van alleen communicatie en extra inzamelmiddelen. Als het gedrag van inwoners niet verandert, blijven de afvalcijfers achter en lopen de kosten alleen maar verder op.

g) Zienswijzen op regionale begrotingen (VRR, GRJR, NRIJ, Nieuw Reijerwaard)
De raad stelde zienswijzen vast op de begrotingen van de Veiligheidsregio, Jeugdhulp Rijnmond, Natuur- en Recreatieschap IJsselmonde en de GR Nieuw Reijerwaard.

Het eerste dossier betrof de zienswijze op de begroting 2026 en de tweede begrotingswijziging 2025 van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond. Deze organisatie is verantwoordelijk voor brandweerzorg, crisisbeheersing en ambulancezorg in de regio. In de begroting is een bezuiniging van vier procent opgenomen, die onder meer wordt opgevangen door het schrappen van brandveiligheidsadvies bij kleine evenementen. Dat betekent dat gemeenten zoals Barendrecht voortaan zelf expertise moeten organiseren om veiligheid bij evenementen te waarborgen. De begroting sluit financieel op nul resultaat. De raad kon via een zienswijze signalen afgeven over deze keuzes richting het bestuur van de Veiligheidsregio.

Daarnaast stelde de raad de zienswijze vast op de begrotingswijziging 2025 en de ontwerpbegroting 2026 van de Gemeenschappelijke Regeling Jeugdhulp Rijnmond. Deze regeling coördineert de gezamenlijke inkoop en subsidiëring van specialistische jeugdhulp. Sinds vorig jaar nemen gemeenten de zorgkosten zelf op in hun begroting; de GRJR-begroting bevat daarom alleen nog de uitvoerings- en subsidiekosten. Voor Barendrecht gaat het om een bijdrage van ruim twee miljoen euro per jaar, naast een advies over de zorgkosten die in de gemeentelijke begroting worden verwerkt. Met de zienswijze konden eventuele zorgen of aandachtspunten richting het bestuur van de GRJR kenbaar worden gemaakt.

Een ander voorstel ging over de zienswijze op de begroting 2026 en de eerste begrotingswijziging 2025 van de Gemeenschappelijke Regeling Nieuw Reijerwaard, die verantwoordelijk is voor de ontwikkeling en inrichting van het bedrijventerrein Nieuw Reijerwaard. In deze begroting staan de verwachte inkomsten uit grondverkoop en de uitgaven voor onder meer grondaankopen en infrastructuur. Voor Barendrecht was dit een gelegenheid om aandacht te vragen voor onderwerpen als de uitplaatsing van AGF-bedrijven en de aanpak van netcongestie. Tijdens de behandeling is een amendement van de VVD aangenomen om een technische fout in de besluittekst te corrigeren. Dit amendement had geen inhoudelijke consequenties.

Tot slot stelde de raad de zienswijze vast op de ontwerpbegroting 2026 van het Natuur- en Recreatieschap IJsselmonde. Dit schap beheert de natuur- en recreatiegebieden in de regio, maar heeft te maken met financiële druk doordat de bijdragen van Rotterdam en de provincie Zuid-Holland structureel afnemen. De zienswijze benadrukt dat eerder afgesproken bezuinigingen sneller gerealiseerd moeten worden en dat nieuwe tekorten niet automatisch uit de reserves gedekt mogen worden. Voor Barendrecht is het belangrijk dat de recreatieve kwaliteit behouden blijft en dat er goede afspraken zijn over de toekomstige financiering.

Voor de fractie van de PvdA waren deze vier voorstellen, na beantwoording van vragen in de commissies, akkoord en klaar voor besluitvorming zonder verdere discussie. Daarom zijn zij unaniem als hamerstuk vastgesteld.

Wie de raadsvergadering van 1 juli gemist heeft, kan deze online terugkijken via: https://barendrecht.raadsinformatie.nl/vergadering/1380158.